Onderstaande beschrijving is opgesteld door erfgoedwaterwonen.nl aan de hand van ongeveer 500 ingevulde enquetes door waterbewoners.
Waterbewoners delen opvallend vaak dezelfde beleving, gewoonten en gebruiken, waarin termen als ‘ben gek op water, vrijheid, het bijzonder binnenvallende licht, altijd een vakantiegevoel, belang water-erfgoed en dichtbij de natuur’ veel gebruikt worden. Waterbewoners zijn net zo divers als ‘landrotten’, maar toch is er een sterke onderlinge band. We vormen met zijn allen een minderheid, die de gezamenlijke, unieke, vaak niet uit te leggen ervaring deelt hoe fijn en bijzonder het is om op het water te wonen, door weer en wind.
Bij een eerste ontmoeting heerst er vaak een gevoel van herkenbaarheid en gemeenschappelijke identiteit. Zoals kiezen voor uniciteit en vrijheid en het delen van eigenschappen als eigenzinnigheid, creativiteit, zelfredzaamheid en behulpzaamheid. Uiteraard speelt binding met de watersport, beroepsvaart en een schippers- of vissersfamilie vaak ook een rol. Voor de meeste waterbewoners is waterwonen een droom die uit komt en de meerderheid kiest bewust voor waterwonen (men wil nooit meer ‘aan de wal’).